Spis treści

 

[ 1. MODLITWA DO MĄDROŚCI PRZEDWIECZNEJ]

1. O, Boska Mądrości, Pani Nieba i ziemi, korząc się przed Tobą pokornie, błagam Cię o wybaczenie, że jestem na tyle śmiały, by, będąc tak nieuczonym i tak grzesznym, mówić o Twojej wielkości. Nie patrz, proszę, na ciemność mojego umysłu i nieczystość ust moich; a jeśli już na nie spoglądasz, to tylko po to, by zniszczyć je spojrzeniem Twoich oczu i tchnieniem Twych ust. Masz tyle piękna i słodyczy, uratowałaś mnie przed tyloma nieszczęściami i napełniłaś tak wieloma dobrodziejstwami, a jednak jesteś tak nieznana i wzgardzona. Jak możesz pragnąć, bym milczał? Nie tylko sprawiedliwość i wdzięczność, ale i moja własna korzyść, nakazują mi mówić o Tobie, choćby się jąkając. Jak dziecko, jąkam się tylko, to prawda, ale ponieważ jestem jeszcze dzieckiem i się jąkam, chcę nauczyć się sprawnie mówić, gdy dojdę do pełni Twego wieku.

2. Nie ma, jak się wydaje, ducha ni porządku w tym, co piszę, i przyznać muszę; ale ponieważ ożywia mnie tak wielkie pragnienie posiadania Ciebie, za przykładem Salomona szukam Cię wszędzie, krążąc bez pomysłu. Jeśli zadaję sobie trud, by świat Cię poznał, to dlatego, iż sama obiecałaś, że wszyscy ci, którzy by Ciebie objaśniali i odkrywali, otrzymają życie wieczne1. Przyjmij więc, ukochana ma Księżniczko, moje małe jąkania jako wzniosłe przemowy; przyjmij kolejne pociągnięcia mego pióra jako tyleż kroków, które czynię, by Cię znaleźć. I z wysokości Twojego tronu daj tyle błogosławieństw i światła wszystkiemu, co chcę dla Ciebie uczynić i co o Tobie powiedzieć, ażeby wszyscy tego słuchający, zapłonęli nowym pragnieniem umiłowania Ciebie oraz posiadania Ciebie - teraz i na wieki.

[2. OSTRZEŻENIE, JAKIE BOSKA MĄDROŚĆ DAJE KSIĄŻĘTOM I WIELKIM TEGO ŚWIATA W SZÓSTYM ROZDZIALE KSIĘGI MĄDROŚCI]

3. 1. Lepsza jest mądrość niźli siła, i mąż roztropny niźli mocny2.
2. Słuchajcie, królowie, i zrozumiejcie; nauczcie się, sędziowie krańców ziemi!
3. Nadstawcie uszu wy, którzy władacie ludem i chlubicie się z mnóstwa narodów.
4. Ponieważ od Pana dana wam jest władza i moc od Najwyższego, który badać będzie uczynki wasze i myśli wasze roztrząsać;
5. ponieważ będąc sługami królestwa Jego, nie sądziliście sprawiedliwie, aniście nie strzegli prawa sprawiedliwości, aniście nie chodzili według woli Bożej;
6. Strasznie i prędko ukaże się wam, bo najsroższy sąd dla tych będzie, co nad innymi stoją.
7. Mały bowiem otrzyma miłosierdzie, ale mocarze mocne męki cierpieć będą.
8. Bo na niczyją osobę Bóg nie będzie dbał, ani się nie zlęknie niczyjej wielkości; gdyż on uczynił małego i wielkiego, i jednako o wszystkich ma pieczę.
9. Ale nad mocniejszym mocniejsza męka wisi.
10. Do was tedy, królowie, są te mowy moje, abyście się nauczyli mądrości, a nie upadli.
11. Którzy bowiem będą strzec sprawiedliwości sprawiedliwie, będą usprawiedliwieni, a którzy się tego nauczą, znajdą stosowną odpowiedź.
12. Pożądajciesz tedy słów moich, miłujcie je, a będziecie mieć naukę.

4. 13. Jaśniejąca jest i nigdy niewiędnąca mądrość, i łatwo spostrzegają ją ci, którzy ją miłują, i znajdują ci, którzy jej szukają;
14. uprzedza tych, którzy jej pożądają, aby im się pierwsza ukazała.
15. Kto do niej rano wstanie, nie będzie się trudził, bo ją znajdzie siedzącą u drzwi swoich.
16. Myśleć tedy o niej jest doskonałą roztropnością, a kto dla niej czuwać będzie, rychło bezpieczny będzie.
17. Bo tych, którzy jej są godni, sama obchodzi szukając i na drogach wesoło się im pokazuje, i zabiega im ze wszelkim staraniem.
18. Początkiem jej bowiem jest szczere pożądanie nauki,
19. a troska o naukę miłością jest, miłość jest zachowaniem jej praw, a zachowanie praw jest zapewnieniem nieskazitelności,
20. a nieskazitelność czyni bliskim Bogu.
21.Tak więc pożądanie mądrości przywodzi do wiecznego królestwa.
22. Przeto jeśli się kochacie w stolicach i w berłach, o królowie ludu, miłujcie mądrość, abyście na wieki królowali.
23. Miłujcie światło mądrości, wszyscy, którzy nad ludem przełożeni jesteście.
24. A czym jest mądrość i jak się poczęła, powiem, i nie zataję przed wami tajemnic Bożych, ale od początku narodzenia wyśledzę i jasno wyłożę poznanie jej, a nie pominę prawdy;
25. ani z tym, który wysechł od zazdrości, nie pójdę w drogę, gdyż taki człowiek nie będzie uczestnikiem mądrości.
26. Mnóstwo mądrych zaś jest zbawieniem okręgu ziemi, a król mądry jest podporą ludu.
27. przeto przyjmijcie naukę przez słowa moje, a będzie wam pożyteczna.

[3. UWAGI OD AUTORA]

5. Nie zamierzałem, drogi Czytelniku, mieszać w tym rozdziale słabości mojego języka z wielkością słów Ducha Świętego. Ale pozwól, niech mi będzie wolno razem z tobą zauważyć: 1. Mądrość Przedwieczna sama w sobie jest słodka, łatwa i pociągająca, choć tak wspaniała, tak niezwykła i tak cudowna! Wzywa ona ludzi, by ich nauczać, jak mogą być szczęśliwi, poszukuje ich; uśmiecha się do nich, napełnia ich tysiącem błogosławieństw, uprzedza ich na tysiąc różnych sposobów, a nawet siada u drzwi ich domów, by ich oczekiwać i dawać im dowody swojej przyjaźni. Czyż można mieć serce i odmówić go owej słodkiej zdobywczyni?

6. 2. Jakże wielkie to nieszczęście możnych i bogatych, gdy nie miłują Mądrości! Jak przerażające są słowa, które ona do nich kieruje! Niezrozumiałe w naszym języku: Horrende et cito apparebit vobis... Judicium durissimum his qui praesunt fiet... Potentes... potenter tormenta patientur. Fortioribus... fortior instat cruciatio3. Dodajmy do tych słów Mądrości niektóre z wypowiedzianych przez nią do bogaczy czy też takich, jakie nakazała wyrzec już po swym Wcieleniu: Vae vobis, divitibus4. Facilius est camelum per foramen acus transire quam divitem intrare in regnum caelorum.5: Słowa te Boska Mądrość powtarzała tyle razy, gdy żyła na ziemi, że trzej Ewangeliści przytoczyli je niczego nie zmieniając; powinno to skłonić bogatych, by tonęli we łzach, wołali i zawodzili: Agite nunc, divites, plorate ululantes in miseriis quae advenient vobis!6. Cóż jednak! Już tu, na ziemi mają swoją pociechę7; jakby uwiodły ich własne przyjemności i bogactwa i nie widzą nieszczęść wiszących im nad głowami.

7. 3. Salomon swoim słowem zaświadcza, że dokonuje wiernego i dokładnego opisu Mądrości, i ani pożądliwość, ani pycha, które są przeciwieństwem miłości, nie przeszkodzą mu w przekazaniu wiedzy, jaka została mu dana z Nieba, tak, iż nie obawia się on, że inni bądź mu dorównają, bądź przewyższą go w poznaniu8. Na przykładzie tego wielkiego męża wyjaśnię po prostu, czym jest Mądrość przed Wcieleniem, we Wcieleniu i po Wcieleniu, oraz jakie są metody jej zdobycia i zachowania. Nie posiadając jednak obfitości poznania i światła Salomona, muszę się lękać nie tyle pożądliwości czy pychy, ile mojej własnej niedoskonałości i niewiedzy, które – Czytelniku- bądź łaskaw miłosiernie znieść i wybaczyć.

_______________

1 Por. Syr 8,18.
2 Cytaty z Pisma Świętego o. Jakuba Wójka: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, WAM, Kraków 1962.
3 Mdr 6,6.7.9.
4 Łk 6,24.
5 Mt 19,24., Por. Mk 10,25; Łk 18,25.
6 Jk 5,1.
7 Łk 6,24.
8 Por. Mdr 6,24-26.